ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ (၉)ပါး

ဓမၼဒါနၿပဳသည္ - ဟိန္း

(၁) အရဟံ

(က) အရဟံ = လူနတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ ပူေဇာ္အထူးကို ခံထိုက္ျခင္း။
(ခ) အရ ဟံ = ကိေလသာရန္သူတို႔ကို ပယ္သတ္ေတာ္မူၿပီးျဖစ္ျခင္း။
(ဂ) အ ရဟံ = ဆိတ္ကြယ္ရာ၌ပင္ မေကာင္းမႈ မျပဳျခင္း။
(၂) သမၼာသမၺဳဒၶ = အလံုးစံုေသာတရားတို႔ကို ဆရာမရွိပါဘဲ ပါရမီစြမ္းအားျဖင့္သိျခင္း။
(၃) ၀ိဇၨာစရဏသမၸႏၷ = အသိဥာဏ္ (၀ိဇၨာ)၊ အက်င့္တရား (စရဏ) တို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုုျခင္း။


(၄) သုဂတ = ေကာင္းျမတ္ေသာစကား (သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ) ကိုသာေျပာျခင္း (ေကာင္းေသာလာျခင္း သြားျခင္း)
(၅) ေလာက၀ိဒူ = ေလာကႀကီးသံုးပါးကို သိျခင္း။ (သတၱ၊ ၾသကာသ၊ သခၤါရ)
(၆) အႏုတၱေရာပုရိသ = ႐ိိုင္းစိုင္းေသာ တိရိစာၦန္၊ လူ၊ နတ္တို႔ကို ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ေအာင္ ဆံုးမျခင္း။
(၇) သတၴာေဒ၀ မႏုႆာနံ = လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱ၀ါ အားလံုးတို႔၏ ဆရာျဖစ္ျခင္း။
(၈) ဗုဒၶ = အမွန္ (သစၥာ) တရားေလးပါးကို သိျခင္း၊ ေဟာၾကားျပသျခင္း။
(၉) ဘဂ၀ါ = ဘုန္းေတာ္ (၆) ပါးႏွင့္ျပည့္စံုုျခင္း။

တရားဂုဏ္ေတာ္ (၆)ပါး
ဓမၼဒါနၿပဳသည္ - ဟိန္း


(၁) ေဟာ = ဘုရားကိုယ္တိုင္ေဟာျခင္း။
(၂)ကိုယ္ = က်င့္ၾကံသူအတြက္ မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ပင္ ကိုယ္တိုင္႐ႈျမင္ႏိုင္ျခင္း။
(၃) ဆိုင္း = ႐ႈပြားသူအတြက္ မဂ္ၿပီးလွ်င္ ဖိုလ္အခ်ိန္မဆိုင္းဘဲျဖစ္ျခင္း။
(၄) ဖိတ္ = တရားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ဖိတ္ေခၚရဲျခင္း။
(၅) ကပ္ = မိမိသႏၲာန္၌ အစဥ္ကပ္၍ ေဆာင္ထားသင့္ျခင္း။
(၆) လက္ = မဂ္၊ ဖိုလ္၊ နိဗၺာန္ ဓမၼရသကိုလက္ေတြ႕ခံစားႏိုင္ျခင္း။

သံဃာဂုဏ္ေတာ္ (၉)ပါး
ဓမၼဒါနၿပဳသည္ - ဟိန္း

(၁) ေကာင္း = ေကာင္းေသာအက်င့္ရွိျခင္း။
(၂) ေျဖာင့္ = ေျဖာင့္မတ္စြာက်င့္ၾကံျခင္း။
(၃) နိဗ္ = နိဗၺာန္ေရာက္ေရးက်င့္ျခင္း။
(၄) ေလာ = ေလာကုတၱရာတရားနဲ႔ အညီက်င့္ျခင္း။
(၅) ေ၀း = အေ၀းကသယ္ေဆာင္လာသည့္ ပစၥည္းကိုပင္ ခံယူထိုက္ျခင္း။
(၆) ဧည့္ = ဧည့္သည္အတြက္ အထူးစီမံထားသည့္ပစၥည္းကိုပင္ အလွဴခံထိုက္ျခင္း။
(၇) ျမင့္ = ျမင့္ျမတ္ေသာအလွဴကို ခံထိုက္ျခင္း
(၈) လက္ = လက္အုပ္ခ်ီမိုး ရွိခိုးျခင္းကို ခံထိုက္ျခင္း။
(၉) လယ္ = သတၱ၀ါအေပါင္းတို႔၏ ဒါနမ်ဳိးေစ့ စိုက္ပ်ဳိးရာ လယ္ေျမ ေကာင္းျဖစ္ျခင္း။

အပယ္မက်ႏူိင္တဲ႔ ကုသုိလ္(၇)မ်ဳိး
ဓမၼဒါနၿပဳသည္ - ဟိန္း

(၁) ဘုရား တရား သံဃာ သံရဏဂုံသုံးပါး စြဲၿမဲတဲ႔ပုဂၢိဳလ္
(၂) ငါးပါးသီလၿမဲေသာ ပုဂၢိဳလ္
(၃) အာရုံဆြမ္း ေနဆြမ္း ေန႔စဥ္ လွဴဒါန္းတဲ႔ပုဂၢိဳလ္
(၄) စာေရးတံမဲ လွဴဒါန္းတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္
(၅) ၀ါဆုိသကၤန္းလွဴဒါန္းတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္
(၆) ေရတြင္းေရကန္ လွဴဒါန္းတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္
(၇) ေက်ာင္းေဆာင္လွဴဒါန္းတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္

အဲဒီပုဂၢိဳလ္မ်ား ေသရင္ အပယ္မက်ပါဘူး ဆရာေတာ္အရွင္ဇ၀နေဟာၾကားတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာအေၿခခံ တရားေတာ္မ်ားထဲမွာ နားၾကားရလုိ႔ ၿပန္လည္မွ်ေ၀လုိက္ပါတယ္ လွဴတဲ႔အခါမွာစိတ္ထားတက္ဖုိ႔ေတာ႔လုိပါတယ္ခင္ဗ်ာ..
http://soethuhein.iblogger.org/